Community-based preventieaanpak voor middelengebruik
Toen begin 2022 het Programma Scheiden zonder Schade afliep, vroegen professionals uit het veld zich af hoe ze verder kennis konden delen.
1. Meer flexibel inspelen op de omgeving > Community-based preventieaanpak voor middelengebruik
Van Maastricht tot Texel, van Dinkelland-Tubbergen tot Goeree-Overflakkee. Nadat al eerder 6 gemeenten tussen 2018 tot 2021 succes hadden in een pilot met het IJslandse preventiemodel, zijn het afgelopen jaar nog eens 10 gemeenten gaan meedoen met het project Opgroeien in een Kansrijke Omgeving (OKO), dat in januari 2022 is gestart.
Het doel van het project is dat alle jongeren in Nederland opgroeien in een kansrijke omgeving, waar aandacht is voor welbevinden en het voorkomen van middelengebruik. In de IJslandse community-based preventieaanpak werken gemeenten daarvoor samen met ouders van jongeren. Het Trimbos-instituut begeleidt gemeenten bij de implementatie van het traject en het NJi draagt bij vanuit haar expertise over opvoeden en opgroeien.
Gemeenten hebben ouders nodig
“Het belangrijkste resultaat tot nu toe is dat wij samen met het Trimbos Instituut hebben bijgedragen aan de kennisoverdracht aan de groep gemeenten die met OKO bezig is en dat die groep is gegroeid”, vertelt Iryna Batyreva, projectleider Leren in de regio van het NJi. “De gemeenten voelen zich onder meer gesteund door onze publicatie ‘Samenwerken met ouders, een voorwaarde voor preventie van middelengebruik onder jongeren’. Die helpt hen bij het aangaan van partnerschap met ouders als gelijkwaardige partners in het proces van preventie.”
Als gemeenten heb je nu eenmaal ouders nodig, stelt Batyreva. “Gemeenten willen preventie opzetten en zien wat de effecten daarvan zijn. Denk aan het verminderen van middelengebruik onder jongeren en andere positieve effecten. Ouders spelen daarbij een hele belangrijke rol. Maar ouders zoeken de gemeenten niet zelf op, als er geen hulpvraag is. Voor gemeenten zijn de ‘gewone’ ouders dan ook nog een onbekende partner. Het luistert heel nauw hoe je ze benadert, welke woorden moet je gebruiken? Ouders zitten niet te wachten op een wijzend vingertje van de gemeente.”
De ervaringen en geleerde lessen van gemeenten zijn in de publicatie samengebracht in 9 tips voor andere gemeenten die met preventie aan de slag willen. “Het is een inspiratiebron voor gemeenten bij het vinden van manieren om de effectiviteit van preventie te vergroten”, aldus Batyreva.