Praktijkkennis
Praktijkkennis is de kennis die professionals opdoen door opleiding en werkervaring in de dagelijkse praktijk. Het bestaat uit inzichten, vaardigheden en waarden die helpen om in de praktijk verantwoorde keuzes te maken. Deze kennis maakt duidelijk waarom een aanpak in de ene situatie goed werkt en in een andere minder goed. Praktijkkennis is sterk afhankelijk van de context en ontstaat door ervaring, reflectie en samenwerking.
Praktijkkennis kan betrekking hebben op interventies, beleid, ervaringen of processen en is terug te vinden via bijeenkomsten, netwerken van professionals, beleidsmakers, bestuurders en jongerenraden (RKJ’s).
Er zijn verschillende vormen van praktijkkennis: individuele praktijkkennis, praktijkdeskundigheid en collectieve praktijkkennis.
Let op: wanneer ervaringen van professionals systematisch worden onderzocht in wetenschappelijk onderzoek, geldt dit zowel als praktijkkennis als wetenschappelijke kennis.
Hoe kun je dit toepassen?
Gebruik praktijkkennis om theoretische inzichten te vertalen naar herkenbare en toepasbare voorbeelden voor professionals en beleidsmakers op de website van het NJi:
- Verzamel ervaringen door een of meerdere professionals uit je netwerk te bellen over hun aanpak in een specifieke situatie.
- Organiseer groepsgesprekken, interviews of casusbesprekingen met professionals over een bepaald thema.
- Beschrijf concrete casussen waarin keuzes, afwegingen en uitkomsten van professionals duidelijk worden.
Controleer of de ervaringen die je ophaalt representatief zijn en zoek naar overeenkomsten of patronen, zodat de voorbeelden aansluiten bij de praktijk en betrouwbaar zijn.
Concreet voorbeeld
Tijdens een leer- en inspiratiesessie in Utrecht worden lokale verhalen besproken die via het Vertelpunt zijn verzameld. Samen met jeugdprofessionals, wijkteamleden en beleidsmedewerkers bespreek je welke lessen en patronen zichtbaar worden in de praktijk. Op basis van de gezamenlijke reflectie ontstaan inzichten over wat goed werkt in de samenwerking met gezinnen in de wijk.
Hoe verzamel en beoordeel je deze kennis:
- Noteer alle gedeelde inzichten tijdens de sessie, bijvoorbeeld via post-its of een gezamenlijk verslag.
- Groepeer de opbrengsten op thema’s, zoals samenwerking, communicatie of belemmerende factoren.
- Controleer of de reflecties door meerdere deelnemers met verschillende achtergronden worden gedeeld.
- Beoordeel of de inzichten herkenbaar en toepasbaar zijn voor vergelijkbare praktijksituaties.
- Raadpleeg het Platform Vakmanschap Jeugdprofessionals voor aanvullende praktijkkennis, voorbeelden van werkvormen en de mogelijkheid om vragen te stellen aan andere professionals.
Praktijkleernetwerk
Het NJi organiseert het praktijkleernetwerk kleinschaligheid. Hieraan nemen professionals, gedragswetenschappers en beleidsmedewerkers deel die werken aan de ontwikkeling van kleinschalig verblijf in de jeugdhulp. Het praktijkleernetwerk komt elke twee maanden bij elkaar. In iedere bijeenkomst staat een thema centraal dat wordt voorbereid door praktijkprofessionals en het NJi. Uitgangspunten zijn de kennisbehoefte van de deelnemers en de vragen die zij stellen.
Meer weten? Neem contact op met Anne Addink van het NJi.
Samen leren door onderzoek, praktijkkennis en ervaringen | Nederlands Jeugdinstituut