Kansen voor alle kinderen
Vanuit kennis weten we dat kinderen zich het meest optimaal ontwikkelen als ze opgroeien een stimulerende gezinssituatie. Dit komt echter in gevaar wanneer kinderen opgroeien in armoede. In Nederland is dat een op de vijftien kinderen. Wat kunnen we doen voor het vergroten van hun kansen? Waar kunnen we meer kennis bieden? Het project ‘Kansen voor alle Kinderen’ is dan ook verweven in het werk van het NJi.
1. Leren samenleven > Kansen voor alle kinderen
Een veilige en stimulerende thuisomgeving motiveert kinderen om nieuwe dingen te leren. Bij armoede ontbreekt deze echter relatief vaker. Vaak is er dan sprake van veel stress thuis. Corona hielp daarbij ook niet. Waar er al problemen waren thuis, werd de thuissituatie niet makkelijker. In het thuisonderwijs moesten bijvoorbeeld meerdere kinderen één laptop delen.
Handelingsperspectief Kansengelijkheid is dan ook een belangrijk thema geweest in 2021 voor het NJi. Of een kind daadwerkelijk opgroeit in een stimulerende gezinssituatie hangt af van veel factoren, vertelt Esther van Beekhoven, projectleider Kansen voor alle kinderen en pedagoog van het NJi. “De ene werkt belemmerend, de ander versterkend. Een aantal is erg urgent en zichtbaar.” Zo hebben we in 2021 de website herzien op het thema armoede, vertelt Ellen Donkers, adviseur en onderzoeker bij het NJi. “We hebben de kennis op dit thema meer gericht op professionals en beleidsmakers, jongeren en ouders. We willen vooral handelingsperspectief bieden. Als je in armoede opgroeit kan dat nadelige gevolgen hebben. Hoe kun je omgaan met deze gevolgen, zodat ze zo min mogelijk nadelig zijn?”
“Als je in armoede opgroeit kan dat nadelige gevolgen hebben. Hoe kun je omgaan met deze gevolgen, zodat ze zo min mogelijk nadelig zijn?”
Verder in 2021 hebben we als lid van de adviescommissie meegedacht aan de handreiking van JGZ en de handreiking ‘Omgaan met kinderarmoede in het sociaal domein’ van Divosa. In de handreiking komen verschillende denk- en werklijnen uit het sociaal domein samen, wat het een praktisch toepasbaar document maakt voor professionals die werken met gezinnen in armoede of met geldzorgen. Van schuldhulpverleners tot gezinscoaches, van klantmanagers werk en inkomen tot jongerenwerkers.
Zelf bracht het NJi in maart 2021 de publicatie Opgroeien en opvoeden in armoede uit. Naar aanleiding daarvan hebben we een webinar georganiseerd met ruim 300 deelnemers. “Vanuit onze kennisrol hebben we daar heel veel vragen opgehaald waar professionals, maar ook jongeren en ouders tegenaanlopen”, vertelt Donkers. “Met die vragen hebben we daarna nog drie praktijksessies georganiseerd. Die hebben we goed gebruikt voor het vormen van het kennisdossier.” Vanuit verschillende hoeken, van schuldenproblematiek tot basisonderwijs, deelden professionals en beleidsmakers kennis en ervaringen in die sessies.
Voor en vroegschoolse educatie Voor- en vroegschoolse educatie (VvE) kan een stimulerend effect hebben op de ontwikkeling van kinderen. Het doel hierbij is om peuters met een mogelijke (taal)achterstand beter voor te bereiden op de basisschool en ervoor te zorgen dat kleuters zonder achterstand naar groep 3 kunnen. Hier hebben we in 2021 ook hele nieuwe informatie aangeboden op de website, zodat onze doelgroepen hier de nodige kennis kunnen ophalen, vertelt Van Beekhoven. “Voor zowel professionals als ouders kan VvE ook best wel een uitdaging zijn. Hoe richt je het in bijvoorbeeld? Wat willen ouders weten? We werken met de kennis driepoot: wetenschappelijk, praktijk en ervaring. We zijn dus eigenlijk pas compleet als we vanuit deze drie bronnen kunnen adviseren.”
“Voor zowel professionals als ouders kan VvE ook best wel een uitdaging zijn. We werken met de kennis driepoot: wetenschappelijk, praktijk en ervaring. We zijn dus eigenlijk pas compleet als we vanuit deze drie bronnen kunnen adviseren.”