Samen bouwen aan een sterke basis voor ieder kind
Het bouwen aan een sterke basis rondom het opgroeiende kind blijkt in de praktijk niet zo makkelijk. Nog steeds gaat de meeste aandacht uit naar problemen die al jarenlang spelen, zoals wachtlijsten in de jeugdzorg, financiële tekorten en calamiteiten. Hoe ga je van een focus op deze problemen naar een focus op oplossingen?
1. Meer flexibel inspelen op de omgeving > Samen bouwen aan een sterke basis voor ieder kind
Om beleidsmakers te ondersteunen met het vormgeven van de pedagogische basis in hun gemeenten heeft het NJi in 2023 een kennispakket uitgebracht, dat bestaat uit een Wegwijzer voor gemeenten, een kosteneffectiviteitsstudie naar de waarde van die pedagogische basis en een overzicht van de financiële regelingen.
“Daarmee willen we beleidsmakers handvatten geven om samen met alle betrokken partijen aan de slag te gaan met jeugdbeleid”, legt Marloes Driedonks, senior adviseur bij het NJi, uit.
Het online magazine 'Wegwijzer gemeenten: bouwen aan een pedagogische basis'
Pegagogische basis Een nabije omgeving die de ontwikkeling van kinderen en jongeren stimuleert en ouders ondersteunt bij het opvoeden. Lees meer over de pedagogische basis.
Bouwstenen
De Wegwijzer biedt gemeenten acht bouwstenen om in de buurt of wijk te gebruiken, zodat kinderen, jongeren en hun ouders er prettiger kunnen opgroeien. Een van de bouwstenen is bijvoorbeeld Zicht op de wijk. “Betrek de inwoners bij beleid, vraag hen wat er speelt in de wijk”, legt Driedonks uit. “Zij zijn immers de experts van hun eigen leefomgeving. Samen met hen en andere partners in de wijk, zoals scholen, sportverenigingen, centrum van jeugd en gezin, consultatiebureaus en jongerenwerkers kijken we wat de thema’s zijn die we de komende jaren kunnen oppakken.”
De Wegwijzer is ook een handreiking voor een alternatieve koers in jeugdbeleid, gaat Driedonks verder. “We proberen de blik te kantelen, dat we juist ook kijken naar ontwikkelmogelijkheden, in plaats van naar alleen wat mis is.” En dat heeft effect, stelt Driedonks. “Dankzij het essay uit 2022 en de Wegwijzer raken steeds meer mensen nieuwsgierig naar wat de pedagogische basis is, en hoe je ermee aan de slag kan.”
Maatschappelijke waarde
Om de maatschappelijke waarde van de pedagogische basis te onderbouwen heeft het NJi vorig jaar een kosteneffectiviteitsonderzoek uitgevoerd. Die laat zien dat het op lange termijn loont om in de pedagogische basis te investeren. Daarnaast heeft het NJi een overzicht gemaakt van welke programma's en regelingen er allemaal zijn waarvan beleidsmakers, maar ook organisaties als GGD, scholen, kinderopvang, moskeeën, kerken, vrijetijdsorganisaties en welzijnsinstellingen, gebruik kunnen maken voor het bouwen van de pedagogische basis in hun gemeente.
Ontkokering
Met de Wegwijzer en de onderzoeken hoopt het NJi dat gemeenten een nieuwe manier van denken gaan omarmen, namelijk hoe belangrijk ook de fysieke leefomgeving is voor het opgroeien van kinderen en jongeren. “Nu zijn omgevingsbeleid en jeugdbeleid vaak heel gescheiden kokers”, verklaart Driedonks. “We moeten er meer integraal naar kijken.” De eerste reacties zijn positief. Zo geeft Liesbeth van ’t Ende, strategisch adviseur Kansenongelijkheid van de gemeente Altena bijvoorbeeld aan: “De Wegwijzer is een kant en klaar mooi stappenplan om regionale strategie, preventief jeugdbeleid, Opgroeien in Kansrijke Omgeving (OKO), accommodatiebeleid, inwonersinitiatieven en de omgevingsvisie aan elkaar te verbinden.”
